RVEN 3173 - SLW 192 - Koenis

Varend Erfgoed

pas geldig tot 17 mei 2022




akkerschuit, staal, rondkont, werf Bertus De Waal 1955, motor Volvo Penta 1976, 9,30 X 1,95 X 0,50


De akkerschuit van de familie Koenis is altijd in de familie geweest. Ik heb de schuit zien bouwen in Noord-Scharwoude door Bertus de Waal met zijn zoons. Regelmatig ging ik een kijkje nemen. De bouwtekeningen lagen er naast. Het is gebruikt voor het gemengde bedrijf van de familie. Kool, koeien en stront werden er in vervoerd. Maar ook graan.”

 

De Waal was een scheepsbouwer uit Noord-Scharwoude. Hij woonde op de Spoorstraat en had bij het sluisje in Noord-Scharwoude zijn scheepswerf. Waar nu Hoogeboom zit. Daarvoor zat Spaansen er. Ze zaten toen aan de andere kant van de sloot. Dat zie je niet (meer), omdat het nu verkaveld is. Je kwam dan bij Van Lien het sluisje door vanaf het kanaal. Nu is het sluisje er niet meer en is er een open verbinding. 

 

Hij is een keer een keer onder gezonken in de Schipperssloot. Daardoor startte de motor niet meer goed door een gemankeerde ontsteking. Een beetje naar de Filistijnen, dat was daarna een probleem. Later is die ontsteking vervangen door een bobine. De motor trouwens altijd wel goed.”

 

(Een bobine(Frans bobine= spoel, klos) in Vlaanderen ook wel bobijn genoemd, is een transformator die gebruikt wordt in het ontstekingssysteem van verbrandingsmotoren. De bobine levert de hoogspanning (tot 40 kV) die nodig is om een bougie een vonk te laten genereren.

 

,,De motor is inmiddels vervangen door een diesel, omdat de kinderen erg veel moeite hadden om te starten. Hij draaide linksom en er zat nogal wat compressie op. Dus als je niet uit keek kreeg je de (draaiende) slinger tegen je aan. Dan sloeg die terug. Het moest makkelijker wezen, dus nu zit er een startmotor op.

Vanaf de verkaveling rond 1970 heeft ie een tijdje (werkeloos) in het kanaal gelegen, vlakbij de sluis. Na de verkaveling heb ik me er na een tijdje over ontfermd. Niemand keek er namelijk meer naar om. De andere vier broers hadden er niet zo'n zin in of woonden te ver weg. Er wordt nu in de zomer louter recreatief mee gevaren door familie, vrienden en iedereen die maar mee wil.”

,, In de volksmond wordt het een rondkont geheten. Maar het is een De Waal die hiermee zijn eigen stempel zette op de Langedijker scheepsbouw.  Het bijzondere is dat het draagvermogen voorin zit. En als doel dat de schroef altijd in het water bleef staan. Als vader in zakslootjes bezig was om andere schuiten er uit te trekken dan had je met dit schip altijd schroefwater.”

,,Als je bij een gewone akkerschuit voorin begint te laden komt de schroef wel boven water. Dat verschil van zwaartepunt met een standaard rondkont is echt typisch voor eentje van De Waal. Deze is voor 1,60 meter breed in de vloer. En aan de achterkant is ie maar 1,10 meter. Het loopt dus echt taps toe. Een groot verschil met andere schuiten.